Veel mensen houden er van om kerkhoven te bezoeken. Ik ook, met name als het oud is. Mij nodigt dat onmiddellijk uit om een kijkje te nemen. Oude graven spreken tot de verbeelding. De vergankelijke schoonheid van de oude zerken doet me natuurlijk ook denken aan de vergankelijkheid van het leven. Ik kijk naar de tombes en de zerken. Wat waren dit voor mensen? Wat deden ze voor de kost? Wat is er gebeurd met hun nabestaanden? Maar ook de zerk zelf. Zo'n zwarte vlinder, het zwierige gekapte schrift, dat is toch prachtig?
Van de Ierse kerkhoven herinner ik mij grootse engelensculpturen, liggend of staand, op enorme zerken. Of de relatief eenvoudige graven, maar wel met zo'n enorm en prachtige uit natuursteen gehouwen keltisch kruis.
Ook hier in Frankrijk zijn prachtige kerkhoven. Misschien heb je wel het beroemdste kerkhof van Parijs, van heel Frankrijk, bezocht: cimetière Père-Lachaise. Een publiekstrekker door de vele beroemde Fransen die er begraven liggen (zoals Edith Piaf, Fréderic Chopin, Marcel Proust) maar evengoed ook beroemde buitenlanders, zoals Oscar Wilde en Jim Morrison (The Doors).
Cimetière Montparnasse, eveneens in Parijs, wordt ook druk bezocht door toeristen vanwege alle grootheden die er hun laatste rustplaats hebben gevonden, zoals Simone Signoret, Joris Ivens, of Simone de Beauvoir en haar levensgezel Jean-Paul Sartre.
In Frankrijk prijken dikwijls bloemen van plastic of van keramiek op de graven. Een enkele keer zie je verse bloemen of een potplant, ook op een graf van meer dan 50 jaar oud. Zeker begin november. Kleine gedenksteentjes in natuursteen zijn populair. Ze staan op de grafstenen, graftombes voor hele families of in de kleine tempeltjes of kapellen die je in grote getale vooral op oude kerkhoven ziet. De tempeltjes werden sinds 1869 opgericht, toen veel kerkhoven geruimd moesten worden na een cholera-epidemie.
Vooral rijken konden zich zo'n tempeltje veroorloven, voor henzelf en de volgende generaties. Meestal werden de tempeltjes onder architectuur gebouwd. Inmiddels worden ze beschermd: ze behoren tot het cultureel erfgoed.
Een poos geleden viel mijn oog op een krantenartikel over de gemeente Prades, in het zuiden, die enkele tempeltjes op het plaatselijke kerkhof te koop aanbiedt.
"Er zijn geen afstammelingen meer gevonden van de familie die er begraven ligt, de gebouwtjes worden dus niet meer onderhouden. De procedure om de concessie terug te krijgen hebben we al verscheidene jaren geleden in gang gezet. De overnamekandidaat verplicht zich om reparaties uit te voeren en om, zo nodig, dit erfgoed te restaureren. We gaan ze nu tegen de gangbare grondprijs verkopen, dat wil zeggen voor 144,- euro per vierkante meter", aldus de wethouder van Prades. Met zo'n prijs koop je dus al een tempeltje voor minder dan 1000,- euro! Op deze manier is zo'n rijkeluistempel goedkoper dan een traditionele grafsteen van marmer!
Heb je belangstelling? Jammer, de verkoop is voorbehouden aan inwoners van Prades of aan hen die familiaire banden hebben met deze gemeente.
Gegevensbronnen: Dagblad La Dépêche du Midi, en de website https://pere-lachaise.com/ .
Kerkhof Montparnasse heeft geen eigen website, maar er is veel te vinden op Internet over het kerkhof op diverse sites en in blogs.
